dieta gaps
Categories Porady dietetyka

Dieta GAPS – co to jest? na czym polega?

DIETA GAPS – ZŁOTY ŚRODEK NA DOSKONAŁE SAMOPOCZUCIE?

Ilość diet, która czeka na zmotywowanych pacjentów, osoby, które chcą trwale i skutecznie zmienić swoje nawyki żywieniowe jest ogromna. Modeli żywieniowych stale przybywa tak, że czasem niełatwo być na bieżąco z wszelkimi nowinkami. Ostatnimi czasy ogromną popularnością cieszy się dieta GAPS, dieta która opracowana została przez Nataszą Campbell – Bridge i jest ona wieloletnim efektem badań nad wpływem żywienia na m.in. naszą kondycję psychiczną.

Na czym polega dieta GAPS i skąd się wzięła?

Zacznijmy od tego, że dieta GAPS stricte nie jest dietą a programem żywieniowym, który został opracowany na podstawie wieloletniej pracy Nataszy Campbell z pacjentami, którzy zmagali się z takimi trudnościami jak depresja, schizofrenia, ADHD i wiele, wiele innych.  GAPS to skrót od „Gut and Psychology Syndrom”, co w języku polskim znaczy „Zespół psychologiczno-jelitowy”. GAPS jest odpowiedzią na coraz szerzej uznawaną teorię, iż większość problemów neurologicznych i psychicznych jest powiązanych z niewłaściwie funkcjonującymi jelitami.

Dieta i co jeszcze? Dieta GAPS dzięki odpowiedniemu jej stosowaniu obiecuje całkowitą lub chociaż częściową eliminację przyjmowanych leków. Jest to jak najbardziej zalecane gdyż w przypadku chorób neurologicznych i psychicznych farmakoterapia nie leczy tejże choroby a jedynie maskuje jej objawy. Prawidłowo prowadzona dieta GAPS natomiast leczy jelita i wspiera funkcjonowanie całego organizmu.

Dieta GAPS – siostra diety SCD?

Dieta SCD z ogromną skutecznością pomaga pacjentom, którzy zmagają się z m.in. SIBO, uchyłkowatością jelit czy WZJG –i polega ona na wykluczeniu z diety wszystkich źródeł węglowodanów złożonych – kasze, ryże, zboża, makarony. Dieta GAPS może być nazywana jej odmianą, ponieważ ma podobne założenie, z tą różnicą, że sacharozę, laktozę i glukozę należy wykluczyć na całe życie.

Dieta GAPS – produkty wskazane i przeciwskazane.

Dieta GAPS składa się z kilku etapów, które opisze poniżej jednakże w 3 cim etapie dozwolone do spożywania są niektóre warzywa jak awokado, gotowane i smażone jaja, bezzbożowe naleśniki czy kiszonki – najlepiej własnej produkcji (sprawdzony skład).

Przeciwskazanymi natomiast są:

  • Produkty zbożowe,
  • Pseudozboża np. gryka, nasiona chia, komosa.
  • Kukurydza,
  • Nabiał – wyjątek stanowi nabiał fermentowany.
  • Mięso.
  • Produkty przetworzone.
  • Cukier pod każdą postacią.

Dieta GAPS -etapy

Dieta GAPS musi być prowadzona dokładnie, wieloetapowo – tylko wtedy przynieść może efekty. Pamiętajmy jednak, że jej efekty są kwestią indywidualną i zależne są od stanu zdrowia pacjenta.

Tak samo czas trwania poszczególnych etapów zależy od stanu zdrowia pacjenta.

  1. Dieta oparta na rosole z kości i mięsa, szpiku kostnym, tłuszczu zwierzęcym. Stopniowe wprowadzanie soków z kiszonek. Pierwszy etap diety GAPS jest krótki, trwa 5–7 dni.
  2. W diecie dominuje rosół. Wprowadza się surowe żółtka, delikatne warzywa duszone, więcej soków z kiszonek.
  3. Natrzecim etapie GAPS wprowadza się awokado, bezzbożowe naleśniki, jajka gotowane i smażone, dużo zdrowych tłuszczów (masło, olej kokosowy, oliwa z oliwek) oraz kiszone (nie kwaszone) warzywa.
  4. W diecie pojawia się gotowane i pieczone mięso, chleby bezzbożowe oraz soki warzywne.
  5. Wprowadza się puree z gotowanych jabłek oraz stopniowo surowe warzywa.
  6. Dieta GAPS zawiera wszystkie dozwolone pokarmy. Najlepiej, jeśli jest stosowana przez całe życie.

DIETA GAPS – przykładowy jadłospis

Śniadaniejajecznica z 3 jajek smażona na oleju rzepakowym  z dodatkiem pomidorów koktajlowych.

Drugie śniadanie: koktajl na mleku kokosowym z dojrzałym bananem i malinami

Obiad: grillowany stek z wołowiny, sałatka z sałaty, ogórka, papryki z oliwą z oliwek i prażonymi pestkami słonecznika, sok z kiszonej kapusty.

Podwieczorek: kefir 2 % tłuszczu  3–4 mandarynki.

Kolacja: zupa krem z cukinii na bazie domowego rosołu z porcją mięsa z rosołu i łyżeczką masła.

Dieta GAPS – czy leczy autyzm? Czy faktycznie warto ją stosować?

Stosowanie tej diety i jej efekty są kwestią bardzo indywidualną. Należy pamiętać, że jest to dieta dość monotematyczna i szybko może się znudzić i wymaga ścisłych etapów jej stosowania. Wiele pacjentów pyta mnie – czy dieta GAPS może wyleczyć autyzm? Niestety nie. Dieta GAPS, polegająca na wyeliminowaniu cukrów, pozwala osobom chorym na autyzm, zespół Aspergera czy ADHD wyciszyć się i uspokoić myśli. Nie jest jednak w stanie całkowicie wyeliminować tego zaburzenia.

Ile stosować dietę GASP?

Długość i w ogóle konieczność stosowania tejże diety warto skonsultować z lekarzem i dietetykiem, gdyż może być tak, że nasz stan zdrowia nie wymaga aż tak restrykcyjnej diety. Czas stosowania tego modelu żywieniowego również jest różny, ponieważ dietę GAPS można stosować przez wiele tygodni, miesięcy a nawet lat.

    dieta niskowęglowodanowa
    Categories Porady dietetyka

    Dieta niskowęglowodanowa – skuteczny sposób na niechciane kilogramy?

    Dieta niskowęglowodanowa – Liczba osób, które pragną przejść na dietę odchudzającą stale rośnie. Naszych motywacji i pobudek do odchudzania jest naprawdę wiele – czy to chcemy schudnąć do lata / do wakacji, czy po prostu chcemy cieszyć się nową, szczuplejszą sylwetką. Liczba rodzajów diet, z których możemy skorzystać również stale rośnie. Tak samo jak zmienia się ich popularność – niemalże każdego roku inna dieta jest w czołówce topowych diet odchudzających. Niekwestionowanie dużą popularnością od kilku lat cieszy się dieta niskowęglowodanowa, która obiecuje spadek znacznej liczby niechcianych kilogramów. Zanim przedstawię na czym ona polega, przypomnijmy sobie czym są węglowodany i ile i dlaczego ich potrzebujemy.

    Czym są węglowodany?

    Węglowodany to przeważający element naszej diety inaczej nazywane sacharydami czy wielocukrami. Dostarczają naszemu organizmowi przede wszystkim energii. Swoje najważniejsze zadanie wykazują dla mózgu i właśnie dla niego określono minimalną ilość, którą należy spożywać – 130 g. W codziennej diecie przeważać powinny węglowodany złożone, w tym błonnik i produkty naturalnie zawierające cukry proste (np. owoce czy mleko), które są źródłem cennych składników odżywczych.

    Unikać natomiast powinniśmy węglowodanów prostych np. tych zawartych w słodkich przekąskach, napojach bowiem są one źródłem jedynie tzw. pustych kalorii. Ich spożywanie skutkować może pojawieniem się takich chorób dietozależnych jak cukrzyca typu II, nadwaga i otyłość czy zespół metaboliczny.

    Skąd wzięła się popularność diet niskowęglowodanowych?

    Wielu ekspertów przyczyn nadmiernej masy ciała doszukuje się właśnie w węglowodanach. Rekomendowanymi wartościami spożywania węglowodanów jest 45-60 % dziennego zapotrzebowania na składniki pokarmowe. Diety niskowęglowadanowe zalecają spożywanie węglowodanów w ilości jeszcze niższej niż zalecana dolna granica.

    Do popularnych diet niskowęglowodanowych należą :

    • Dieta Kwaśniewskiego
    • Dieta paleo
    • Dieta South Beach
    • Dieta Atkinsa.

    Stopień ograniczenia węglowodanów jest różny w zależności od rodzaju stosowanej diety, ale wyróżniamy jej 3 rodzaje:

    • Dieta umiarkowana, w której węglowodany pokrywają 26-45 % dziennego zapotrzebowania.
    • Dieta niskowęglowodanowa, która dostarcza poniżej 130 g węglowodanów na dobę.
    • Dieta ketogeniczna – dieta bardzo nisko węglowodanowa, która dostarcza 20 – 50 g węglowodanów dziennie.

    Jak wcześniej zostało wspomniane dla prawidłowego funkcjonowania naszego mózgu rekomendowaną ilością węglowodanów jest 130 g/ dobę. Mózg korzysta z węglowodanów jako głównego ‘’ paliwa’’ dla swojej pracy. U osób, które przechodzą na dietę ketogeniczną i spożywają do 50 g węglowodanów na dobę – organizm przechodzi w stan zwany ‘’ketozą’’. Materiałem energetycznym dla mózgu przestaje być glukoza – a stają się ciala ketonowe – produkt metabolizmu tłuszczu.

    Sposób obróbki termicznej na diecie niskowęglowodanowej nie jest do końca narzucony, ale należy pamiętać o tym, że musimy utrzymywać konkretne spożycie węglowodanów. W związku z tym, że ich udział procentowy w diecie jest dość niski – resztę zapotrzebowania uzupełnia się dobrej jakości tłuszczami.  Pamiętajmy, że obliczając spożytą przez nas liczbę węglowodanów nie wliczamy błonnika a jedynie węglowodany przyswajalne w przewodzie pokarmowym.

    Dieta niskowęglowodanowa – co jeść a czego unikać?

    Tak jak w racjonalnym żywieniu każdego człowieka stosując dietę niskowęglowodanową należy wybierać produkty świeże, jak najmniej przetworzone. Posiłki powinny być różnorodne a wybór produktów mimo diety ograniczającą jakiś składnik pokarmowy – spory. Rekomendowane jest komponowanie codziennego jadłospisu w oparciu o mięso, jaja, zielone warzywa liściaste i inne niskowęglowodanowe owoce i warzywa. Unikać natomiast powinniśmy m.in. dań fas- food, garmażeryjnych, które dostarczają szkodliwych dla naszego ustroju tłuszczów nasyconych.

    Produktami zalecanymi w diecie low- carb są :

    • Kiszonki.
    • Mięso.
    • Jaja.
    • Zielone warzywa liściaste.
    • Pełnotłusty nabiał.
    • Źródła dobrych tłuszczy jak awokado, kokosy.
    • Orzechy. 

    Produktami przeciwskazanymi w diecie low- carb są :

    • Pełnoziarniste produkty zbożowe.
    • Jasne produkty zbożowe np. pszenne.
    • Kasze, ryże, makarony.
    • Owoce i warzywa o wysokiej zawartości węglowodanów.
    • Słodycze.
    • Słodkie napoje jak i napoje gazowane.

    Do obliczania spożytych węglowodanów w posiłkach dobrze sprawdzają się ogólnodostępne aplikacje czy kalkulatory dietetyczne. Jednakże pamiętajmy ,że nieumiejętne redukowanie spożywanych węglowodanów może być bardzo szkodliwe dla naszego zdrowia – dlatego gdy chcemy przejść na taką dietę warto skorzystać z porady dietetyka.

    Dieta niskowęglowodanowa – przykładowy dzień z jadłospisu

    Śniadanie :  Omlet z 3 jajek i boczku ze szczypiorkiem + bulletproof cofee (kawa z olejem kokosowym)

    II śniadanie : ‘’Owsianka ‘’  – składająca się z zmiksowanych orzechów z masłem orzechowym i napojem roślinnym

    Obiad : Makaron z cukinii z chipsami z szynki parmeńskiej z ogórkiem kiszonym.

    Podwieczorek : Jogurt naturalny z orzechową kruszonką.

    Kolacja : Serek wiejski z rzodkiewką.

    Dla kogo dieta niskowęglowodanowa?

    Dieta niskowęglowodanowa powinna być w pierwszej kolejności zalecana chorym na cukrzycę typu I i II. Jej skuteczność w leczeniu tych schorzeń i możliwości zmniejszania dawek przyjmowanych leków udowodniono wielokrotnie, również w dużych badaniach naukowych.

    Również osoby chcące zgubić kilka kilogramów mogą skorzystać z niskowęglowodanowej diety, ale warto zrobić to pod kontrolą dietetyka. Jeśli chcemy przejść na dietę bardzo niskowęglowodanową – dietę ketogeniczną niezbędne jest przejście etapu adaptacji – czyli stopniowego przyzwyczajenia naszego organizmu do diety niskowęglowodanowej. Pozwala to na uniknięcie przykrych konsekwencji takiej diety.

    Dieta przeciętnej osoby jest bardzo obfita w węglowodany stąd też ich restrykcyjna eliminacja wywoływać może skutku uboczne jak osłabienie, nudności, bóle głowy czy zaburzenia koncentracji.

    Komu nie wolno stosować diety niskowęglowodanowej?

    Dieta niskowęglowodanowa na pewno nie jest zalecana kobietom ciężarny i karmiącym, bowiem ich zapotrzebowanie wtedy znacząco wzrasta i duże ograniczenia spożywania węglowodanów powodować mogą nieprawidłowości wzrastania płodu. Ta dieta nie jest także zalecana osobom mającym problemy z praca tarczycy.

    Nie wiesz czy dieta niskowęglowodanowa jest dla Ciebie? Zastanawiasz się czy dostarczasz sobie odpowiednich ilości węglowodanów? Chciałbyś spróbować diety niskowęglowodanowej bez ryzyka wystąpienia groźnych niedoborów?

    Zapraszam do kontaktu. Razem możemy ocenić Twój dotychczasowy sposób odżywiania i wprowadzić dla Ciebie bezpieczną dietę niskowęglowodanową.